Category Archives: စိတ်ကျန်းမာရေး

မိမိကိုယ်ကို ဂရုစိုက်ခြင်းမှသည် မိသားစုအား ဂရုစိုက်ခြင်းဆီသို့

ကျန်းမာခြင်းဆိုတာဘာလဲ ဒီမေးခွန်းကို လူမှုစိတ်ပညာသင်တန်းပေါင်းများစွာရဲ့ အဖွင့်မှာ ကျွန်မ မေးလေ့ရှိပါတယ်။ ၉၉ %သောသူတွေဖြေတာက ကိုယ်ခန္ဓာအနာရောဂါကင်းတယ်၊ စိတ်ပျော်ရွှင်မယ်၊ စိတ်ဖိစီးမှုကင်းရင် ကျန်းမာတယ်တဲ့။ ၁ % သောသူတွေက လူမှုဆက်ဆံရေးကလဲ ကောင်းဖို့လိုတယ်လို့ ဖြေပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲ.. ဒါတွေက ဆက်စပ်နေလို့ပါ။ မိသားစုမှာ လူ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ သဟဇာတဖြစ်အောင် မနေတတ်တဲ့သူရဲ့ စိတ်ရဲ့ က ပျော်ရွှင်နိုင်မှာ မဟုတ်သလို စိတ်ထောင်းရင် ကိုယ်ကျေတယ်ဆိုတဲ့ မြန်မာစကားပုံကရှိပြန်တယ်၊ နေမကောင်းတဲ့သူကလဲ စိတ်ပျော်ရွှင်နိုင်မဟုတ်ပါဘူး။ WHO ကတော့ ဒီ၃ခုကောင်းမွန်ခြင်းက ကျန်းမာခြင်းလို့ ပြောထားတယ်။ ဒါပေမယ့် ဦးနှောက်ရဲ့ အာဟာရအတွက် အသိပညာတွေ၊ ဘဝအတွက် ဗဟုသုတတွေ၊ စားဝတ်နေရေး ပညာရေးအတွက် ငွေကြေး၊ အလုပ်အကိုင်၊ ယုံကြည်ရာ ကိုးကိုယ်ရာ ဘာသာတရား ကျွန်မတို့ရဲ့ နေ့စဉ်လူ့ဘဝမှာ ကင်းလို့မရတဲ့…

စိတ်ကျရောဂါ လက္ခဏာများ

စိတ်ဓာတ်ကျသည့် ခံစားချက်နှင့် အောက်ပါအချက်များထဲမှာ အနည်းဆုံး (၄)ခုကို အနည်းဆုံးနှစ်ပတ် (နေ့စဉ်) သင်ခံစားနေရပါသလား သို့မဟုတ် သင့်အနားမှ လူတစ်ဦးဦးက ခံစားနေရတာကို သတိပြုမိပါသလား ထို (၄)ခုအနက် သေချင်သည့်အတွေးနှင့် ကြိုးစားအားထုတ်မှု ပါဝင်ပါက စိတ်ကျန်းမာရေး ပညာရှင် (Psychologist) နှင့် အမြန်ဆုံးဆက်သွယ်သင့်ပါတယ်။ ၁) စိတ် (ကျ) ၂) အိပ် (လျော့) ၃) စိတ်ဝင်စားမှု (လျော့) ၄) အပြစ်တင်ခြင်း ၅) အင်အား (ကုန်/ကျဆင်း) ၆) အာရုံစိုက်မှု (အားနည်း) ၇) အစာ စားချင်စိတ် (ကျ) ၈) စိတ်အလိုမကျမှုနှင့် စိတ်ရှုပ်ထွေးမှု ၉) သေချင်သော အတွေး နှင့် အားထုတ်မှု အထက်ပါ အချက်များသည် ယေဘူယျ…

စိတ်ကျရောဂါနှင့် သေကြောင်းကြံစည်မှု (၃)

သေကြောင်းကြံစည်မှု နမိတ်ပြလက္ခဏာများ” (၁) သေပစ်လိုက်ချင်တယ် (သို့) ကိုယ့်ကိုယ်ကို နာကျင်အောင်လုပ်လိုက်ချင်တယ်ဟု မကြာခဏပြောခြင်း (၂) မျှော်လင့်ထားသမျှ အကုန်ပျောက်ဆုံးသွားပြီး ဘဝသည် ထောင်ချောက်တစ်ခုထဲတွင် ပိတ်မိနေသလို ခံစားနေခြင်းကို သိသိသာသာ ပြောခြင်း (သို့) အမူအရာဖြင့်ပြခြင်း (၃) နေ့စဉ်သွားလာလုပ်ဆောင်မှုများတွင် မိမိကိုယ်ကိုထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိအောင် တမင်တကာလုပ်နေခြင်း (ဥပမာ.. စက်ဘီး၊ ဆိုင်ကယ်များကို အမြန်မောင်းခြင်းပြီး ကားများကို မရှောင်ခြင်း၊ ကားတိုက်ခံရခြေ ရှိရက်နှင့် လမ်းကို မဆင်မခြင်ဖြတ်ကူးခြင်း) (၄) သူငယ်ချင်း၊ ဆွေမျိုးအိမ်သို့ ပုံမှန်မဟုတ်ပဲ အလည်သွားရောက်၍ နောက်မတွေ့ရတော့မယ်လူလို တနေရာရာကို ထွက်သွားတော့မလို နှုတ်ဆက်စကားပြောခြင်း (၅) ပိုင်ဆိုင်သော ပစ္စည်းများ အကုန်နီးပါး ခွဲဝေပေးခြင်း၊ ပေးကမ်း လှူဒါန်းခြင်းများ လုပ်နေခြင်း (၆) ပုံမှန်မဟုတ်သော စကားများပြောခြင်း (ငါမရှိရင် အားလုံးအဆင်ပြေသွားမှာပါ၊…

စိတ်ကျရောဂါနှင့် သေကြောင်းကြံစည်မှု (၂)

ဒီကမ္ဘာကြီးပေါ်ကနေ ပျောက်ကွယ်သွားချင်စိတ် သင့်မှာရှိနေပြီလား????? ကိုယ့်ကိုကိုယ်အဆုံးစီရင်ခြင်းဆိုသည့် အကြောင်းအရာသည် ဆွေးနွေးရင်ဖွင့်ရန် ခက်ခဲသော ကိစ္စရပ်များထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ကျွနု်ပ်တို့ရဲ့ ဘဝလမ်းတလျှောက်မှာ တကွေ့မဟုတ် တကွေ့ တချိန်မဟုတ် တချိန်မှာတော့ ဒီလိုအတွေးမျိုးဝင်တတ်လေ့ရှိပါတယ်။ သင်တစ်ယောက်တည်းမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ထိုအတွေးသည် သင့်တွင် ချွတ်ယွင်းချက်တစ်ခုခုရှိသော ကြောင့်လည်းမဟုတ်သလို သင်သည် အပြစ်အနာရှိ၍ စိတ်လွတ်နေ၍ စိတ်အားနည်းနေသော ကြောင့်လည်း မဟုတ်ပါ။ ထိုအတွေးသည် အချိန်အတော်ကြာ သင်ကြုံတွေ့နေရသော စိတ်ဒုက္ခများအား မခံစားနိုင်၊ မကျော်လွှားနိုင်တော့သောကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ သင်သာ အကူအညီနှင့် စိတ်ခွန်အားပေးမှုများရလိုက်မည်ဆိုပါက အချိန်အတိုင်းအတာ တစ်ခုအတွင်း အားလုံးကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်ပြီး ထိုအတွေးလည်း ပျောက်ကွယ်သွားပါလိမ့်မည်။ အားလုံးကို လက်လျော့ပြီး ထွက်သွားတော့မယ်လို့ သင်ဆုံးဖြတ်လိုက်တဲ့ အချိန်မှာ ဒီနေ့အထိ သင်ကြိုးစားအားတင်းပြီး နေခဲ့တဲ့ အကြောင်းကို တစ်ချက်ပဲ ပြန်စဉ်းစားလိုက်ပါ။…

စိတ်ကျရောဂါနှင့် သေကြောင်းကြံစည်မှု (၁)

ကျွနု်ပ်တို့သည် “စိတ်ဓာတ်ကျတယ်” ဆိုသော စကားကို မိမိပတ်ဝန်းကျင်မှ လူအများ၏ မကြာခဏ ပြောဆိုသံကို ကြားဖူးနေသလို တခါတလေ ကိုယ်တိုင်ပင် ထိုစကားကို အလွယ်တကူသုံးလေ့ရှိကြပါတယ်။ ကိစ္စရပ်တစ်ခုခု အဆင်မပြေဖြစ် ဖြေရှင်းမရနိုင်ဖြစ်ပြီး စိတ်ဖိစီးမှုတွေ တစ်ရက် တစ်ပတ်ထက်ပိုပြီး ခံစားနေရသောအခါ “စိတ်ဓာတ်ကျတယ်” ဟု စကားကို နှုတ်က ငြီးတွားလာကြ ရပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုများရာကနေ စိတ်ဓာတ်ကျသည့် ခံစားချက်ကို ရရှိလာပြီး နောက်ဆုံးမှာတော့ စိတ်ကျရောဂါကို ရရှိလာကြပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် သေကြောင်းကြံစည်/အောင်မြင်မှုများ၏ အဓိကအကြောင်းအရင်းများသည် စိတ်ကျခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ စိတ်ပျက်ခြင်း၊ စိတ်အားငယ်ခြင်း၊ မျှော်လင့်ချက်ကုန်ဆုံးခြင်းစသည်တို့ ရက်ရှည်ကြာ ခံစားနေရခြင်းသည် လူတစ်ယောက်အား ကိုယ့်ကိုကိုယ်သတ်သေခြင်းသည် ထိုနာကျင်သည့် ခံစားချက်များမှ လွတ်မြောက်ရာလမ်းဟု အထင်ရောက်စေသည်။ သေပစ်လိုက်ချင်သော အတွေးနှင့် သေကြောင်းကြံစည်မှုများသည် စိတ်ကျရောဂါ၏ နောက်ဆုံးအဆင့် လက္ခဏာများဖြစ်သည်။…

လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း စိတ်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေသော အကြောင်းအရာများ

လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း စိတ်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေသော အကြောင်းအရာများ ဒီတခါမှာတော့ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတဲ့ အခြေအနေတွေကို ဖော်ပြပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ * စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု အားပေးကူညီမှုမခြင်း * အပြုသဘောဆောင်သော လူမှုဝန်းကျင်မရှိခြင်း * မျှတစွာစီမံတတ်သော ဦးဆောင်သူမရှိခြင်း * ဘက်လိုက်မှုနှင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများရှိခြင်း * အပြန်အလှန်လေးစားမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုရှိသော လုပ်ငန်းခွင်မဟုတ်ခြင်း * အလုပ်တာဝန်နှင့် ဝန်ထမ်း၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအခြေအနေကိုက်ညီမှုမရှိခြင်း * ဝန်ထမ်း၏ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာ ဖွ့ံဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ပံ့ပိုးမှုမရှိခြင်း * အသိအမှတ်ပြုနှင့် သင့်လျှော်သောချီးမြှောက်မှုမပေးခြင်း * ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် လုပ်ငန်းနှင့် ဆက်စပ်ပြီး တီထွင်ဖန်တီးခွင့်၊ မိမိအကြံအဉာဏ်ကိုဝင်ရောက်ဆွေးနွေးခွင် နှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချခွင့်တို့ မရှိခြင်း * ဝန်ထမ်း၏ စိတ်ပါဝင်စားမှုနှင့် နှစ်သက်သော အလုပ်တာဝန်မဟုတ်ခြင်း…

စိတ်ကျန်းမာရေးအကြောင်း သိကောင်းစရာများ DVB သတင်းဌာနနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း ဒုတိယပိုင်း

စိတ်ကျန်းမာရေးအကြောင်း သိကောင်းစရာများ DVB သတင်းဌာနနှင့် Interview ဒုတိယပိုင်း Q: ဟုတ်ကဲ့ပါ မစုဇာ။ ပတ်ဝန်းကျင်အမြင်မှာလဲ ဒီလူက နည်းနည်းတော့ ကြောင်နေပြီ၊ ဒီလူကတော့ ဂေါက်သွားပြီ စသည်ဖြင့်ပေါ့။ တချို့ကိစ္စတွေမှာကျတော့ ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့အမြင်တင်မဟုတ်ပဲနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို သိကြတယ်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် ရူးတယ်ဆိုတဲ့ အဆင့်မျိုးမဟုတ်ဘဲနဲ့ Counselling ဆိုပြီး သွားဆွေးနွေးတာကိုများ လူတွေသိသွားကြရင် ငါ့ကိုများ ဘယ်လိုတံဆိပ်တပ်ကြမလဲဆိုပြီး အရမ်းကြောက်ကြတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ကာယကံရှင်ကိုယ်တိုင် လိုလိုလားလား Counselling လုပ်ချင်လာအောင် ဘယ်လိုဆွဲဆောင်သင့်တယ်လို့ ထင်ပါသလဲရှင့်။ A: အရင်ဆုံး ကျွန်မပြောပြချင်တာက ကျွန်မတို့ စိတ်ကျန်းမာရေးဆွေးနွေးမှုလုပ်တယ်ဆိုရင် Confidentiality လို့ခေါ်တဲ့ “သတင်းအချက်အလက်လုံခြုံမှု” ကို လုံးဝပေးပါတယ်။ ကျွန်မနဲ့ လာဆွေးနွေးတဲ့သူ နှစ်ယောက်ကြား ပြောသမျှတွေအားလုံးက အဲ့ဒီဆွေးနွေးခန်းထဲမှာပဲရှိနေတယ်။ ဘယ်သူ့ကိုမှ ကာယကံရှင် ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ…

စိတ်ပညာအကြောင်း သိကောင်းစရာများ DVB သတင်းဌာနနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း ပထမပိုင်း

DVB သတင်းဌာနမှ စီစဉ်တင်ဆက်သူ မမိုးမြင့်ဇင်နဲ့ Reach Out Myanmar (လူတိုင်းအတွက် စိတ်ပညာ)မှ စိတ်ကျန်းမာရေးပညာရှင် မစုဇာမွန်တို့ရဲ့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုကို ၂ပိုင်းခွဲပြီး တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် Page မှာ အရင်တင်ထားတဲ့ အင်တာဗျူးဗီဒီယိုကို မကြည့်ဖြစ်သူတွေလည်း မစုဇာမွန်ဆွေးနွေးထားတဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးအကြောင်း သိကောင်းစရာများကို စာဖြင့်ဖတ်ရှုလို့ရအောင် တင်ပေးလိုက်ပါတယ်။ DVB: မင်္ဂလာပါရှင်၊ စိတ်ကျန်းမာရေးမှာ Counselling ဆိုတဲ့ နှစ်သိမ့်ဆွေးနွေးခြင်းအပိုင်းဟာ အရမ်းပဲ အရေးပါပါတယ်။ ဘာကြောင့် Counselling လုပ်ရလဲ၊ ဘာကြောင့် စိတ်ပညာပိုင်းမှာရော၊ ကျန်းမာရေးပိုင်းမှာပါ အရေးပါလဲဆိုတာ ကျွန်မတို့သိရအောင် လူတိုင်းအတွက်စိတ်ပညာဆိုတဲ့ website တို့ facebook page တို့ကို တည်ထောင်ထားတဲ့ founder မစုဇာမွန်နဲ့ မိတ်ဆက်ပေးပါ့မယ်ရှင့်။ အခု မစုဇာမွန်ကို DVB ရဲ့…